Zainteresowanie społecznym znaczeniem morza było widoczne już u klasyków socjologii. Problematykę tę podejmowali Ferdynand Tönnies i Norbert Elias. Zagadnienie społecznego wpływu morza stało się także polem zainteresowania licznych polskich badaczy (od lat 60-70 XX wieku). W okresie tym opracowywano podstawy teoretyczne socjologii morskiej (podkreślić tu należy teorię marynizacji Ludwika Janiszewskiego). W Szczecinie, Poznaniu, Gdańsku, Katowicach prowadzono także liczne studia empiryczne nad zawodami morskimi, rodzinami marynarzy i rybaków, stoczniowcami, wychowaniem morskim, organizacją i zarządzaniem na statku dalekomorskim.

Pogorszeniu kondycji gospodarki morskiej w Polsce w okresie transformacji towarzyszył spadek zainteresowania socjologią morską. Jednak od ponad dekady młodsze pokolenie badaczy ze Szczecina promuje tę subdyscyplinę socjologiczną w kraju i za granicą. Dzięki tym staraniom w 2021 roku, w czasie europejskiego zjazdu socjologicznego w Barcelonie, po raz kolejny odbędzie się sesja socjologii morskiej (wcześniejsze odbyły się na zjazdach w Lizbonie 2009, Genewie 2011, Turynie 2013, Pradze 2015 i Manchesterze 2019). Podobne sesje odbywają się także w ramach ogólnopolskich zjazdów Polskiego Towarzystwa Socjologicznego. W 2015 roku zgłosiliśmy wspólną polsko-niemiecką sesję socjologii morskiej na Niemiecki Zjazd Socjologiczny, który odbył się w Trewirze. W 2018 roku w Warszawie odbyła się konferencja, w czasie której doszło do spotkania socjologów morskich ze Szczecina i przedstawicieli „socjologii oceanicznej” z Japonii, Korei Południowej i Chin. Owocem tych obrad był wyjazd pracowników Instytutu Socjologii na konferencje do Japonii i Korei w 2019 roku.

Obecnie we współpracy z kolegami z Niemiec przygotowujemy dwie książki z zakresu socjologii morskiej zawierające teksty autorów z całego świata zainteresowanych tą problematyką, które będą ukażą się w wydawnictwie Brill. Mamy nadzieję, że książki te zostaną wydane jeszcze w 2021 roku, co przyczyni się do dalszego wzrostu zainteresowania socjologia morską.

https://brill.com/page/isms/forthcoming-series-international-studies-in-maritime-sociology

  • Archiwalne wydania Roczników Socjologii Morskiej PAN

  • Książki:

    • Grasmeier, M. C., Kołodziej-Durnaś, A., & Sowa, F. (2022)(eds). Maritime Spaces and Society, Leiden: Brill
    • Kołodziej-Durnaś A., Kołodziej A., Królikowska A. (2021) Czas marynarzy : o postrzeganiu czasu w pracy na morzu. Szczecin: Volumina
    • Kołodziej, A. (2019), Marynarze floty transportowej w świetle studiów nad strukturą społeczną, Szczecin: WNUS
    • Stasieniuk, Ż (2009), Zbiorowość marynarzy w procesie zmian społecznych, Szczecin: WNUS
    • Kozłowska, U. (2008). Stoczniowcy Szczecina w procesie zmian społecznych: studium socjologiczne Stoczni Szczecińskiej SA. Szczecin: WNUS
    • Bryniewicz, W. (2004). Geneza i dzieje socjologii morskiej, Szczecin: WNUS
  • Artykuły w czasopismach:

    • Kowalewski, M., & Bartłomiejski, R. (2022). Paprikash (‘Paprykarz szczeciński’): transformation of maritime identities and domestication of ethnic food. Journal of Ethnic Foods, 9(1), 34.
    • Izdebska, K., & Kozlowska, U. (2022). The cultural landscape and maritime identity of Szczecin: The past and present of a port city. International Journal of Maritime History, 34(1), 83-100.
    • Kowalewski, M (2021), Images and Spaces of Port Cities in Transition. Space and Culture, 24(1), 53–65
    • Kołodziej-Durnaś, A. (2019). The Changing Maritime Industry Sector in Poland: Organizational Field and Organizational Culture. Pomorstvo, 33(2), 241-246.
    • Kołodziej, A. (2019). The Concept of Marinization by Ludwik Janiszewski: To Understand the Influence of the Sea. 해항도시문화교섭학, (20),159-179
    • Kołodziej, A., & Kołodziej-Durnaś, A. (2018), Labour Milieu of Merchant Seamen’s Crews-Economization Versus Human Relations. Transformations in Business & Economics 17.1: 64-82
    • Kołodziej-Durnaś, A., & Kołodziej, A. (2017). The Idea of Maritime Upbringing in Poland–the Tradition and Contemporary Manifestations. Przegląd Zachodniopomorski, 219-233.
    • Bartłomiejski, R. (2016). Environmental conflicts in port cities. Opuscula Sociologica, 18(4), 33-44.
    • Chang, S. O., Kołodziej, A., & Kołodziej-Durnaś, A. (2015). The Social Position of Fishers: South Korea and Poland Compared. Annuals of Marine Sociology (Roczniki Socjologii Morskie), XXIV, 47-58.
    • Kolodziej-Durnaś, A. (2014). Maritime Sociology or Sociology of Maritime Issues? World Literature Review and Some Historical Considerations. Annuals of Marine Sociology (Roczniki Socjologii Morskiej), XXIII, 54-62.
    • Sowa, F. and A. Kołodziej-Durnaś. (2014). “A Short Introductory Note on Maritime Sociology.” Presented at the Congress of the German Sociological Association, Session on Maritime Sociology: Polish and German Perspectives on a Sociology of Maritime Spaces, October 6–10, Trier, Germany.